Khi bạn uống một chai nước đóng chai mát lạnh vào một ngày nóng bức, bạn có bao giờ tự hỏi liệu nước đó có thực sự sạch hay không? Một trong những chỉ tiêu quan trọng giúp đánh giá chất lượng nước uống chính là coliforms – nhóm vi khuẩn thường xuất hiện trong môi trường nước và đất.
Coliforms không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng sự hiện diện của chúng trong nước uống có thể là dấu hiệu cho thấy nguồn nước đã bị ô nhiễm bởi vi sinh vật có hại. Đặc biệt, Coliforms trong nước uống, QCVN 6-1:2010/BYT đã đặt ra các giới hạn nghiêm ngặt để đảm bảo nước đạt tiêu chuẩn an toàn cho sức khỏe con người.
Vậy chỉ tiêu này thực sự là gì? Chúng đến từ đâu? Và làm sao để đảm bảo nước uống không bị nhiễm coliforms? Hãy cùng tìm hiểu.
Coliforms là một nhóm vi khuẩn thuộc họ Enterobacteriaceae, bao gồm nhiều loại vi khuẩn khác nhau có thể tồn tại trong đất, nước, thực phẩm và cả trong đường ruột của động vật và con người. Các vi khuẩn thuộc nhóm này phổ biến nhất bao gồm:
Dù hầu hết loại vi khuẩn này không gây bệnh trực tiếp, nhưng sự có mặt của chúng trong nước uống đóng chai có thể là dấu hiệu của sự ô nhiễm phân hoặc vi khuẩn gây bệnh khác, điều này đặt ra nguy cơ về sức khỏe nếu nước không được xử lý đúng cách.
Coliforms có thể có mặt tự nhiên trong đất, nước mặt (sông, suối, hồ) và thậm chí trong nước ngầm.
Một số vi khuẩn coliforms có thể tồn tại trong môi trường nước khoáng thiên nhiên, nhưng không phải tất cả đều nguy hiểm.
Coliforms bản chất không phải là một nhóm vi khuẩn gây bệnh, nhưng sự hiện diện của chúng trong nước uống có thể là dấu hiệu cảnh báo rằng nước đã bị ô nhiễm bởi vi sinh vật từ phân người hoặc động vật. Một số loại đặc biệt như Escherichia coli (E. coli), có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu xâm nhập vào cơ thể.
Nước nhiễm Ecoli: Nguyên nhân, tác hại và cách xử lý
Tóm lại, coliforms không phải lúc nào cũng gây bệnh, nhưng sự hiện diện của chúng là dấu hiệu cảnh báo rằng nước uống có thể chứa các vi khuẩn nguy hiểm khác. Do đó, việc kiểm soát nó trong nước uống đóng chai là rất quan trọng để đảm bảo an toàn sức khỏe cho người tiêu dùng.
Để đảm bảo nước uống đóng chai an toàn cho sức khỏe con người, QCVN 6-1:2010/BYT đã quy định nghiêm ngặt về giới hạn coliforms trong nước khoáng thiên nhiên và nước uống đóng chai.
Quy định tại Việt Nam (QCVN 6-1:2010/BYT):
Điều này có nghĩa là khi xét nghiệm nước uống đóng chai, nếu phát hiện bất kỳ vi khuẩn coliforms nào trong 250 mL nước, lô nước đó không đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm.
So sánh với tiêu chuẩn quốc tế:
*Tại sao phải quy định chặt chẽ như vậy?
Coliforms là vi khuẩn không màu, không mùi, không vị, vì vậy chúng ta không thể nhận biết nước nhiễm coliforms bằng mắt thường hoặc vị giác. Tuy nhiên, một số dấu hiệu gián tiếp có thể cảnh báo nguy cơ nước nhiễm khuẩn:
Test nhanh tại nhà (đối với nước sinh hoạt, không áp dụng cho nước đóng chai):
Sử dụng bộ xét nghiệm nhanh vi sinh (có bán trên thị trường) để kiểm tra sự hiện diện của coliforms.
Một số bộ test đổi màu nếu phát hiện coliforms trong nước.
Xét nghiệm vi sinh tại phòng thí nghiệm:
Phương pháp đếm khuẩn lạc hoặc phát hiện enzyme β-galactosidase giúp xác định chính xác có coliforms trong nước hay không.
Các cơ sở xét nghiệm đạt chuẩn sẽ kiểm tra nước theo đúng quy trình để đảm bảo kết quả chính xác.
Để đảm bảo nước uống an toàn, cần áp dụng các biện pháp xử lý vi sinh phù hợp.
Cơ chế: Clo tiêu diệt vi khuẩn coliforms bằng cách phá hủy màng tế bào của chúng.
Ứng dụng: Được sử dụng rộng rãi trong xử lý nước sinh hoạt và công nghiệp nước đóng chai.
Lưu ý:
Hàm lượng clo cần kiểm soát để không ảnh hưởng đến mùi vị nước.
Không phù hợp với nước khoáng thiên nhiên vì có thể làm thay đổi thành phần khoáng.
Cơ chế: Tia UV phá hủy DNA của vi khuẩn, khiến chúng không thể sinh sản hoặc gây bệnh.
Ưu điểm:
Hiệu quả tiêu diệt vi khuẩn đến 99,99% mà không làm thay đổi thành phần nước.
Phù hợp với nước đóng chai vì không tạo ra sản phẩm phụ độc hại.
Nhược điểm:
Không loại bỏ được các chất hóa học hoặc kim loại nặng.
Hệ thống UV cần được bảo trì định kỳ.
Cơ chế: Màng RO có kích thước lỗ siêu nhỏ (0,0001 micron) giúp loại bỏ gần như tất cả vi khuẩn, virus và tạp chất trong nước.
Ưu điểm: Đảm bảo nước sạch, tinh khiết, phù hợp với nước uống trực tiếp.
Nhược điểm:
Có thể loại bỏ cả khoáng chất có lợi trong nước.
Chi phí cao hơn so với các phương pháp khác.
Lời khuyên: Nước uống đóng chai thường sử dụng phương pháp UV hoặc RO để đảm bảo an toàn. Nếu bạn sử dụng nước sinh hoạt, hãy cân nhắc đun sôi hoặc sử dụng hệ thống lọc nước UV/RO phù hợp.
Coliforms là nhóm vi khuẩn chỉ thị quan trọng trong nước uống đóng chai, giúp đánh giá mức độ an toàn của nước. Mặc dù không phải tất cả coliforms đều gây bệnh, nhưng sự hiện diện của chúng là dấu hiệu cảnh báo ô nhiễm vi sinh, có thể dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh về tiêu hóa, nhiễm khuẩn đường ruột và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
Những điều bạn cần nhớ:
Vậy làm sao để đảm bảo nguồn nước bạn sử dụng thực sự an toàn?
Bảo vệ sức khỏe gia đình bạn ngay hôm nay! Nếu bạn cần tư vấn về giải pháp lọc nước hiệu quả hoặc muốn kiểm tra chất lượng nước bạn đang sử dụng, hãy liên hệ ngay với chuyên gia xử lý nước để được hỗ trợ tốt nhất!
💧 Nước sạch – Sức khỏe vàng! Chọn nước sạch ngay hôm nay để bảo vệ gia đình bạn trước những nguy cơ tiềm ẩn từ vi khuẩn coliforms.
CHUYÊN ĐỀ 13: BÍ MẬT ẨN SAU CHỈ SỐ PECMANGANAT: NƯỚC BẠN CÓ THỰC SỰ SẠCH?
CHUYÊN ĐỀ 10: BORATE TRONG NƯỚC: LỢI HAY HẠI? GIẢI PHÁP XỬ LÝ TỪ CHUYÊN GIA
